홈 > 교리공부 > 윤회(輪迴)

윤회(輪迴)

mūla[뿌리]의 중요 용례

1 605 2017.08.31 12:56

뿌리의 중요 용례 1.png

뿌리의 중요 용례 2.png

 

                                                             mūla의 중요 용례

 

 aghamūla

 

aghamūlasuttaṃ (SN 22.31) 오온(五蘊) = agha, () = aghamūla

 

agha: 1. the sky; 2. grief; pain; 3. sin; misfortune. (nt.)

 

“aghañca, bhikkhave, desessāmi aghamūlañca. taṃ suṇātha. katamañca bhikkhave aghaṃ? rūpaṃ, bhikkhave, aghaṃ, vedanā aghaṃ, saññā aghaṃ, saṅkhārā aghaṃ, viññāṇaṃ aghaṃ. idaṃ vuccati, bhikkhave, aghaṃ. katamañca, bhikkhave, aghamūlaṃ? yāyaṃ taṇhā ponobhavikā nandīrāgasahagatā tatratatrābhinandinī; seyyathidaṃ kāmataṇhā, bhavataṇhā, vibhavataṇhā. idaṃ vuccati, bhikkhave, aghamūlan””ti.

 

aññāṇamūlappabhavā pajappitā

 

kaṭṭhahārasuttaṃ (SN 7.18) 

 

aññāṇa: ignorance. (nt.),

 

 

pabhava: origin, source; (adj.) (in cpds.) having as the origin. (m.)

Pajappita [pp. of pajappeti] desired, longed for 

 

ucchinnamūla[뿌리 뽑고], chinnamūlako, nacchinnamūlako 

 

jāliniṃ dukkhamūlaṃ 

 

jālinī: lust; desire; craving. (f.)

 

isigilisuttaṃ (MN 116) 

 

“buddho ahu maṅgalo vītarāgo, usabhacchidā jāliniṃ dukkhamūlaṃ.

 

upadhidukkhamūlaṃ 

 

upadhi: substratum of re-birth; attachment. (m.) 

 

isigilisuttaṃ (MN 116) 

 

passi jahi upadhidukkhamūlaṃ, aparājito mārabalaṃ ajesi.

 

‘upadhi dukkhassa mūlan’’ti 

 

laṭukikopamasuttaṃ (MN 66.1), sunakkhattasuttaṃ (MN 105.1) 

 

chandamūlakā, āvuso, sabbe dhammā, 

 

mūlakasuttaṃ (AN 8.83), mūlakasuttaṃ (AN 10.58) 

 

kusalamūla & akusalamūla 

 

chando hi mūlaṃ dukkhassa 

 

bhadrakasuttaṃ (SN 42.11) 

 

‘yaṃ kiñci dukkhaṃ uppajjamānaṃ uppajjati, sabbaṃ taṃ chandamūlakaṃ chandanidānaṃ. chando hi mūlaṃ dukkhassā’”ti

 

dassanamūlikā

 

vīmaṃsakasuttaṃ (MN 47) 

 

ucchinnaṃ mūlaṃ dukkhassa, natthi dāni punabbhavo” 

 

mahāparinibbānasuttaṃ, ariyasaccakathā (DN 16.9) 

 

nava yonisomanasikāramūlakā dhammā 

 

dasuttarasuttaṃ, nava dhammā (DN 34.10) 

 

‘nandī dukkhassa mūlan’’ti

 

mūlapariyāyasuttaṃ (MN 1.1)

Comments

대원행 2022.12.15 23:26
http://sutta.kr/bbs/board.php?bo_table=nikaya10_03_01&wr_id=3 참조 (법구경 강의 14. 부처 품, 게송(180)[갈애 없음으로 자기를 이긴 승리자, 부처님]