홈 > 수행경전 > 수행지도(地圖)

수행지도(地圖)

수행지도(修行地圖) (Ⅳ)[단계지어지지 않은 번뇌를 부숨]

0 885 2017.08.15 18:14
사띠토대[satiāyatana] 즉 수승한실다운 지혜[abhiññā]의 토대 위에서 수행은 최후의 과정 즉 단계지어지지 않은 번뇌의 부숨을 실천합니다. 사마타와 위빳사나인데, 이탐하여 심해탈을 성취하고, 소멸하여 혜해탈을 성취합니다. 그리고 심해탈의 상태가 혜해탈에 의해 흔들리지 않고 유지될 때 삶은 완성되고 깨달음을 성취하는 것인데, 부동(不動)의 심해탈(心解脫)입니다.
 
중심이 되는 두 개의 경전을 지도 밑에 소개하였습니다. 

수행지도 4001.jpg

 

 

● 명()과 연결됨 경(A2:3:10)[Vijjābhāgiya-sutta] 

 
“Dve me, bhikkhave, dhammā vijjābhāgiyā. Katame dve?
"비구들이여두 가지 법은 명()과 연결된다무엇이 둘인가?
 
Samatho ca vipassanā ca. 사마타와 위빳사나이다.
 
Samatho, bhikkhave, bhāvito kamatthamanubhoti? Cittaṃ bhāvīyati. Cittaṃ bhāvitaṃ kamatthamanubhoti? Yo rāgo so pahīyati.
 
비구들이여사마타를 닦으면 어떤 이로움을 경험하는가마음이 개발된다마음이 개발되면 어떤 이로움을 경험하는가()이 버려진다.
 
Vipassanā, bhikkhave, bhāvitā kamatthamanubhoti? Paññā bhāvīyati. Paññā bhāvitā kamatthamanubhoti? Yā avijjā sā pahīyati.
 
비구들이여위빳사나를 닦으면 어떤 이로움을 경험하는가지혜가 개발된다지혜가 개발되면 어떤 이로움을 경험하는가무명이 버려진다."
 
Rāgupakkiliṭṭhaṃ vā, bhikkhave, cittaṃ na vimuccati, avijjupakkiliṭṭhā vā paññā na bhāvīyati. Iti kho, bhikkhave, rāgavirāgā cetovimutti, avijjāvirāgā paññāvimuttī”ti.
 
()에 오염된 마음은 해탈하지 못하고 무명(無明)에 오염된 지혜는 개발되지 못한다비구들이여()의 빛바램[이탐(離貪)]으로부터 심해탈(心解脫)하고무명(無明)의 빛바램으로부터 혜해탈(慧解脫)한다." 

  

● āgantukasuttaṃ (SN 45.93)[객사(客舍) ]

 

“seyyathāpi, bhikkhave, āgantukāgāraṃ. tattha puratthimāyapi disāya āgantvā vāsaṃ kappenti, pacchimāyapi disāya āgantvā vāsaṃ kappenti, uttarāyapi disāya āgantvā vāsaṃ kappenti, dakkhiṇāyapi disāya āgantvā vāsaṃ kappenti, khattiyāpi āgantvā vāsaṃ kappenti, brāhmaṇāpi āgantvā vāsaṃ kappenti, vessāpi āgantvā vāsaṃ kappenti, suddāpi āgantvā vāsaṃ kappenti; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāvento ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaronto ye dhammā abhiññā pariññeyyā, te dhamme abhiññā parijānāti, ye dhammā abhiññā pahātabbā, te dhamme abhiññā pajahati, ye dhammā abhiññā sacchikātabbā, te dhamme abhiññā sacchikaroti, ye dhammā abhiññā bhāvetabbā, te dhamme abhiññā bhāveti.
 
비구들이여, 예를 들면 객사에는 동에서 온 사람들이 묵기도 하고, 서에서 온 사람들이 묵기도 하며, 북에서 온 사람들이 묵기도 하며, 남에서 온 사람들이 묵기도 한다. 끄샤뜨리야 사람들이 와서 묵기도 하고, 바라문들이 와서 묵기도 하며, 와이샤들이 와서 묵기도 하며, 수드라들이 와서 묵기도 한다.
 
비구들이여, 그와 같이 비구가 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 닦고 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 많이 행할 때수승한 지혜로 완전히 알아야 하는 법들을 수승한 지혜로 완전히 안다. 수승한 지혜로 버려야 하는 법들을 수승한 지혜로 버린다. 수승한 지혜로 실현해야 하는 법들을 수승한 지혜로 실현한다. 수승한 지혜로 닦아야 하는 법들을 수승한 지혜로 닦는다.
 
“katame ca, bhikkhave, dhammā abhiññā pariññeyyā? pañcupādānakkhandhātissa vacanīyaṃ. katame pañca? seyyathidaṃ rūpupādānakkhandho ... pe ... viññāṇupādānakkhandho. ime, bhikkhave, dhammā abhiññā pariññeyyā. katame ca, bhikkhave, dhammā abhiññā pahātabbā? avijjā ca bhavataṇhā ca ime, bhikkhave, dhammā abhiññā pahātabbā. katame ca, bhikkhave, dhammā abhiññā sacchikātabbā? vijjā ca vimutti ca ime, bhikkhave, dhammā abhiññā sacchikātabbā. katame ca, bhikkhave, dhammā abhiññā bhāvetabbā? samatho ca vipassanā ca ime, bhikkhave, dhammā abhiññā bhāvetabbā. kathañca, bhikkhave, bhikkhu ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāvento ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaronto, ye dhammā abhiññā pariññeyyā te dhamme abhiññā parijānāti ... pe ... ye dhammā abhiññā bhāvetabbā, te dhamme abhiññā bhāveti? idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti ... pe ... sammāsamādhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ ... pe ... evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāvento ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaronto ye dhammā abhiññā pariññeyyā, te dhamme abhiññā parijānāti, ye dhammā abhiññā pahātabbā, te dhamme abhiññā pajahati, ye dhammā abhiññā sacchikātabbā, te dhamme abhiññā sacchikaroti, ye dhammā abhiññā bhāvetabbā, te dhamme abhiññā bhāvetī”ti.
 
비구들이여, 그러면 무엇이 수승한 지혜로 완전히 알아야 하는 법들인가? 오취온(五取蘊)이라고 말해진다. 무엇이 다섯인가? 색온(色蘊) 식온(識蘊)이다. 비구들이여, 이것이 수승한 지혜로 완전히 알아야 하는 법들이다.
 
비구들이여, 그러면 무엇이 수승한 지혜로 버려야 하는 법들인가? 무명(無明)과 유애(有愛)이다. 비구들이여, 이것이 수승한 지혜로 버려야 하는 법들이다.
 
비구들이여, 그러면 무엇이 수승한 지혜로 실현해야 하는 법들인가? ()과 해탈(解脫)이다. 비구들이여, 이것이 수승한 지혜로 실현해야 하는 법들이다.
 
비구들이여, 그러면 무엇이 수승한 지혜로 닦아야 하는 법들인가? 사마타와 위빳사나이다. 비구들이여, 이것이 수승한 지혜로 닦아야 하는 법들이다.
 
비구들이여, 그러면 어떻게 비구가 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 닦고 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 많이 행할 때수승한 지혜로 완전히 알아야 하는 법들을 수승한 지혜로 완전히 알고 수승한 지혜로 닦아야 하는 법들을 수승한 지혜로 닦는가?
 
비구들이여, 여기 비구는 정견(正見)을 닦는다. 떨쳐버림을 부대(附帶)하고 이탐(離貪)을 부대하고 소멸(消滅)을 부대하고 놓아버림으로 귀결되는 정정(正定)을 닦는다. 비구들이여, 이렇게 비구는 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 닦고 여덟 요소로 구성된 성스러운 도()를 많이 행할 때 수승한 지혜로 완전히 알아야 하는 법들을 수승한 지혜로 완전히 알고, 수승한 지혜로 버려야 하는 법들을 수승한 지혜로 버리고, 수승한 지혜로 실현해야 하는 법들을 수승한 지혜로 실현하고, 수승한 지혜로 닦아야 하는 법들을 수승한 지혜로 닦는다.

Comments