홈 > 사회참여/외부특강 > 학술세미나

학술세미나

[교재] [1] ‘저 세상은 있다!’고 선언하는 경전들

0 530 2018.02.24 17:16

[1] ‘저 세상은 있다!’고 선언하는 경전들

 

1. 빠야시 경(D23)

 

‘itipi atthi paro loko, atthi sattā opapātikā, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko’ti.

 

이렇게 저 세상이란 존재한다. 화생하는 중생도 존재한다. 선행과 악행의 업들에 대한 과()도 보()도 존재한다.

 

2. 십선업(十善業)의 정견(正見)[바른 견해]를 설하는 경전들

 

[sammādiṭṭhi] ‘atthi dinnaṃ atthi yiṭṭhaṃ atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko atthi paro loko, atthi mātā atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti.

 

[바른 견해] 보시도 있다. 제사도 있다. 공양도 있다. 선행과 악행의 업들에 대한 과()도 보()도 존재한다. 이 세상도 있고 저 세상도 있다. 어머니도 있고 아버지도 있다. 화생(化生)하는 중생도 있다. 세상에는 바르게 유행하고 바르게 실천하며 이 세상과 저 세상을 스스로 실다운 지혜로 실현하여 가르치는 사문-바라문도 있다.’

 

3. 확실한 가르침 경(M60)

 

santaṃyeva pana paraṃ lokaṃ ‘natthi paro loko’ tissa diṭṭhi hoti; sāssa hoti micchādiṭṭhi. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘natthi paro loko’ti saṅkappeti; svāssa hoti micchāsaṅkappo. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘natthi paro loko’ti vācaṃ bhāsati; sāssa hoti micchāvācā. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘natthi paro loko’ti āha; ye te arahanto paralokaviduno tesamayaṃ paccanīkaṃ karoti. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘natthi paro loko’ti paraṃ saññāpeti; sāssa hoti asaddhammasaññatti. tāya ca pana asaddhammasaññattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. iti pubbeva kho panassa susīlyaṃ pahīnaṃ hoti, dussīlyaṃ paccupaṭṭhitaṃ ayañca micchādiṭṭhi micchāsaṅkappo micchāvācā ariyānaṃ paccanīkatā asaddhammasaññatti attukkaṃsanā paravambhanā. evamassime aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti micchādiṭṭhipaccayā.

 

저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 없다.'라는 견해를 가지면, 그는 그릇된 견해를 가진 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 없다.'라고 사유하면, 그는 그릇된 사유를 하는 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 없다.'라고 말하면, 그는 그릇된 말을 하는 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 없다.'라고 하면 그는 저 세상을 아는 아라한들에게 대항하는 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 없다.'라고 다른 사람에게 알린다면 그는 그에게 정법이 아닌 것을 받아들이도록 설득하면서 자신을 칭찬하고 다른 사람을 비방한다. 이처럼 그가 이전에 행한 좋은 행실은 제거되고 나쁜 행실이 자리 잡게 된다. 이러한 그릇된 견해와 그릇된 사유와 그릇된 말과 성자들에 대한 대항과 정법이 아닌 것을 받아들이도록 설득함과 자신을 칭찬하고 다른 사람을 비방하는 이런 여러 가지 나쁘고 해로운 법들이 그릇된 견해를 조건으로 생겨난다.

 

santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘atthi paro loko’ tissa diṭṭhi hoti; sāssa hoti sammādiṭṭhi. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘atthi paro loko’ti saṅkappeti; svāssa hoti sammāsaṅkappo. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘atthi paro loko’ti vācaṃ bhāsati; sāssa hoti sammāvācā. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘atthi paro loko’ti āha; ye te arahanto paralokaviduno tesamayaṃ na paccanīkaṃ karoti. santaṃyeva kho pana paraṃ lokaṃ ‘atthi paro loko’ti paraṃ saññāpeti; sāssa hoti saddhammasaññatti. tāya ca pana saddhammasaññattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. iti pubbeva kho panassa dussīlyaṃ pahīnaṃ hoti, susīlyaṃ paccupaṭṭhitaṃ ayañca sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā ariyānaṃ apaccanīkatā saddhammasaññatti anattukkaṃsanā aparavambhanā. evamassime aneke kusalā dhammā sambhavanti sammādiṭṭhipaccayā.

 

저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 있다.'라는 견해를 가지면, 그는 바른 견해를 가진 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 있다.'라고 사유하면, 그는 바른 사유를 하는 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 있다.'라고 말을 하면, 그는 바른 말을 하는 것이다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 있다.'라고 하면 그는 저 세상을 바르게 아는 아라한들에게 대항하는 것이 아니다. 저 세상이 실제로 있기 때문에 '저 세상은 있다.'라고 다른 사람들에게 알린다면 그는 그에게 정법을 받아들이도록 설득하면서 자신을 칭찬하지 않고 다른 사람을 비방하지 않는다. 이처럼 그가 이전에 행한 나쁜 행실은 제거되고 좋은 행실이 자리 잡게 된다. 이러한 바른 견해와 바른 사유와 바른 말과 성자들에게 대항하지 않음과 정법을 받아들이도록 설득함과 자신을 칭찬하지 않고 다른 사람을 비방하지 않는 이런 여러 가지 유익한 법들이 바른 견해를 조건으로 생겨난다.

 

4. kāyassa (ca) bhedā paraṃ maraṇā[몸이 무너져 죽은 뒤에]를 설하는 경전 용례

 

이 구문은 공부의 기준에 538번 나타납니다. 몸이 무너져 죽은 뒤 다시 태어남의 상황에 대해 이렇게 많은 경들을 통해 설명함으로써 윤회하는 삶에 대한 큰 관심을 드러내고 있습니다. 즉 저 세상이 있다는 것을 태어남의 예시를 통해 알려주고 있는 것입니다.

 

이때, 죽은 뒤 좋은 세상에 태어나는 경우는 230번 나타나는데

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ - 225

; sugatiṃ - sugati[a happy state. (f.)]의 대격 몸의 무너져 죽은 뒤에 좋은 곳

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati - 220

; 몸의 무너져 죽은 뒤에 좋은 곳 천상 세계에 태어난다.

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃyeva upapajjati - 1

; 몸의 무너져 죽은 뒤에 오직 좋은 곳에 태어난다.

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ brahmalokaṃ upapajjati 4

; 몸의 무너져 죽은 뒤에 좋은 곳 범천의 세상에 태어난다

 

kāyassa ca bhedā paraṃ maraṇā sugati pāṭikaṅkhā - 5

; 몸의 무너져 죽은 뒤에 좋은 곳이 예상된다.

 

입니다. 반면에 죽은 뒤 나쁜 세상에 태어나는 경우는 187번 나타나는데

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati 171

; duggatiṃ - duggati[a realm of miserable existence. (f.)]의 대격

몸의 무너져 죽은 뒤에 비통한 곳, 나쁜 곳, 파멸처, 지옥에 태어난다.

 

kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā - 16

; 몸의 무너져 죽은 뒤에 나쁜 곳이 예상된다.

 

입니다.

 

이외의 용례는 대부분 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā[몸이 무너져 죽은 뒤에] 다음에 죽음 이후 태어나는 자리를 구체적으로 지시하는 형태로 나타납니다.

Comments