홈 > 사회참여/외부특강 > 학술세미나 > 깨달음

학술세미나

[교재] 7. 신(神)들에 대한 지견(知見) - 가야 경

0 964 2018.03.04 00:16

7. 신(神)들에 대한 지견(知見)


높은 신들에 대해 여덟 가지 연속적인 지견(知見)이 아주 청정해졌기 때문 ㅡ gayāsīsasuttaṃ (AN 8.64)[가야 경]


① 빛도 상(想)하고, 

② 색(色)도 보게 되고 

③ 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하고, 

④ '이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알고, 

⑤ '이 신들은 이런 업의 보(報)로 여기서 죽어서 저기에 태어났다.'라고 신들을 알고, 

⑥ '이 신들은 이런 음식을 먹고 이런 즐거움과 괴로움을 경험한다.'라고 신들을 알고, 

⑦ '이 신들은 이만큼의 긴 수명을 가졌고 이만큼 오래 산다.'라고 신들을 알고, 

⑧ 이 신들과 함께 전에 함께 산 적이 있는지 함께 산 적이 없는지에 대해서 알게 됨.


gayāsīsasuttaṃ (AN 8.64)[가야 경]


ekaṃ samayaṃ bhagavā gayāyaṃ viharati gayāsīse. tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi ... pe ... “pubbāhaṃ, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno obhāsaññeva kho sañjānāmi, no ca rūpāni passāmi”.


한때 세존께서는 가야에서 가야시사에 머무셨다. 거기서 세존께서는  비구들을 부르셨다. … "비구들이여, 깨닫기 전, 내가 아직 깨닫지 못한 보살이었을 때, 단지 빛은 상(想)하였지만 색(色)들은 보지 못하였다.


“tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi — ‘sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ rūpāni ca passeyyaṃ; evaṃ me idaṃ ñāṇadassanaṃ parisuddhataraṃ assā’”ti.


그런 내게 '만일 내가 빛도 상(想)하고, 색(色)들도 보게 된다면 나의 이 지견(知見)은 더욱 청정해질 것인데.'라는 생각이 들었다. 


“so kho ahaṃ, bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpī pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, rūpāni ca passāmi; no ca kho tāhi devatāhi saddhiṃ santiṭṭhāmi sallapāmi sākacchaṃ samāpajjāmi.


비구들이여, 그런 나는 나중에 방일하지 않고 열심히 스스로 독려하며 지내면서 빛도 상(想)하였고, 색(色)들도 보았다. 그러나 나는 신들과 함께 머물지 못했고 대화하지 못했고 토론하지 못했다


“tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi — ‘sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, rūpāni ca passeyyaṃ, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭheyyaṃ sallapeyyaṃ sākacchaṃ samāpajjeyyaṃ; evaṃ me idaṃ ñāṇadassanaṃ parisuddhataraṃ assā’”ti.


비구들이여, 그런 내게 '만일 내가 빛도 상(想)하고, 색(色)들도 보게 되고 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하게 된다면 나의 이 지견(知見)은 더욱 청정해질 것인데.'라는 생각이 들었다. 


“so kho ahaṃ, bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpī pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, rūpāni ca passāmi, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭhāmi sallapāmi sākacchaṃ samāpajjāmi; no ca kho tā devatā jānāmi — imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyāti.


비구들이여, 그런 나는 나중에 방일하지 않고 열심히 스스로 독려하며 지내면서 빛도 상(想)하였고, 색(色)들도 보았으며, 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하게 되었다. 그러나 나는 '이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알지는 못했다.


“tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi — ‘sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, rūpāni ca passeyyaṃ, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭheyyaṃ sallapeyyaṃ sākacchaṃ samāpajjeyyaṃ, tā ca devatā jāneyyaṃ — imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyā’ti; evaṃ me idaṃ ñāṇadassanaṃ parisuddhataraṃ assā’”ti.


"비구들이여, 그런 내게 '만일 내가 빛도 상(想)하고, 색(色)들도 보게 되고 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하고, '이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알게 된다면 나의 이 지견(知見)은 더욱 청정해질 것인데.'라는 생각이 들었다.


“so kho ahaṃ, bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpī pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, rūpāni ca passāmi, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭhāmi sallapāmi sākacchaṃ samāpajjāmi, tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyā’ti; no ca kho tā devatā jānāmi — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha upapannā’ti ... pe ... tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha upapannā’ti; no ca kho tā devatā jānāmi — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena evamāhārā evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvediniyo’ti ... pe ... tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena evamāhārā evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvediniyo’ti; no ca kho tā devatā jānāmi — ‘imā devatā evaṃdīghāyukā evaṃciraṭṭhitikā’ti ... pe ... tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā evaṃdīghāyukā evaṃciraṭṭhitikā’ti; no ca kho tā devatā jānāmi yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbaṃ yadi vā na sannivutthapubbanti.


비구들이여, 그런 나는 나중에 방일하지 않고 열심히 스스로 독려하며 지내면서 빛도 상(想)하였고, 색(色)들도 보았으며, 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하고, '이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알게 되었다. 그러나 나는 '이 신들은 이런 업의 보(報)로 여기서 죽어서 저기에 태어났다.'라고 신들을 알지는 못했다. … 나는 '이 신들은 이런 업의 보(報)로 여기서 죽어서 저기에 태어났다.'라고 신들을 알게 되었다. 그러나 나는 '이 신들은 이런 음식을 먹고 이런 즐거움과 괴로움을 경험한다.'라고 신들을 알지는 못했다. … 나는 '이 신들은 이런 음식을 먹고 이런 즐거움과 괴로움을 경험한다.'라고 신들을 알게 되었다. 그러나 나는 '이 신들은 이만큼의 긴 수명을 가졌고 이만큼 오래 산다.'라고 신들을 알지는 못했다. … 나는 '이 신들은 이만큼의 긴 수명을 가졌고 이만큼 오래 산다.'라고 신들을 알게 되었다. 그러나 나는 내가 이 신들과 함께 전에 함께 산 적이 있는지 함께 산 적이 없는지에 대해서 알지는 못했다.


“tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi — ‘sace kho ahaṃ obhāsañceva sañjāneyyaṃ, rūpāni ca passeyyaṃ, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭheyyaṃ sallapeyyaṃ sākacchaṃ samāpajjeyyaṃ, tā ca devatā jāneyyaṃ — ‘imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyā’ti, tā ca devatā jāneyyaṃ — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha upapannā’ti, tā ca devatā jāneyyaṃ — ‘imā devatā evamāhārā evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvediniyo’ti, tā ca devatā jāneyyaṃ — ‘imā devatā evaṃdīghāyukā evaṃciraṭṭhitikā’ti, tā ca devatā jāneyyaṃ yadi vā me imāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbaṃ yadi vā na sannivutthapubbanti; evaṃ me idaṃ ñāṇadassanaṃ parisuddhataraṃ assā’”ti.


비구들이여, 그런 내게 '①만일 내가 빛도 상(想)하고, ②색(色)들도 보게 되고 ③신들과 함께 머물고 대화하고 토론하고, ④'이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알고, ⑤'이 신들은 이런 업의 보(報)로 여기서 죽어서 저기에 태어났다.'라고 신들을 알고, ⑥'이 신들은 이런 음식을 먹고 이런 즐거움과 괴로움을 경험한다.'라고 신들을 알고, ⑦'이 신들은 이만큼의 긴 수명을 가졌고 이만큼 오래 산다.'라고 신들을 알고, ⑧이 신들과 함께 전에 함께 산 적이 있는지 함께 산 적이 없는지에 대해서 알게 된다면 나의 지견(知見)은 더욱 청정해질 것인데.'라는 생각이 들었다.


“so kho ahaṃ, bhikkhave, aparena samayena appamatto ātāpī pahitatto viharanto obhāsañceva sañjānāmi, rūpāni ca passāmi, tāhi ca devatāhi saddhiṃ santiṭṭhāmi sallapāmi sākacchaṃ samāpajjāmi, tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā amukamhā vā amukamhā vā devanikāyā’ti, tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā imassa kammassa vipākena ito cutā tattha upapannā’ti, tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā evamāhārā evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvediniyo’ti, tā ca devatā jānāmi — ‘imā devatā evaṃdīghāyukā evaṃciraṭṭhitikā’ti, tā ca devatā jānāmi yadi vā me devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbaṃ yadi vā na sannivutthapubbanti.


비구들이여, 그런 나는 나중에 방일하지 않고 열심히 스스로 독려하며 지내면서 빛도 상(想)하였고, 색(色)들도 보았으며, 신들과 함께 머물고 대화하고 토론하고, '이 신들은 이런 신들의 무리로부터 혹은 저런 신들의 무리로부터 왔다.'라고 신들을 알았다. 나는 '이 신들은 이런 업의 보(報)로 여기서 죽어서 저기에 태어났다.'라고 신들을 알았다. 나는 '이 신들은 이런 음식을 먹고 이런 즐거움과 괴로움을 경험한다.'라고 신들을 알았다. 나는 '이 신들은 이만큼의 긴 수명을 가졌고 이만큼 오래 산다.'라고 신들을 알았다. 나는 내가 이 신들과 함께 전에 함께 산 적이 있는지 산적이 없는지에 대해서 알게 되었다.


“yāvakīvañca me, bhikkhave, evaṃ aṭṭhaparivaṭṭaṃ adhidevañāṇadassanaṃ na suvisuddhaṃ ahosi, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, ‘sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’’ti paccaññāsiṃ. yato ca kho me, bhikkhave, evaṃ aṭṭhaparivaṭṭaṃ adhidevañāṇadassanaṃ suvisuddhaṃ ahosi, athāhaṃ, bhikkhave, ‘sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’’ti paccaññāsiṃ; ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi; akuppā me cetovimutti; ayamantimā jāti natthi dāni punabbhavo”ti.


비구들이여, 만일 내가 이와 같이 높은 신들에 대해 여덟 가지 연속적인 지견(知見)이 아주 청정해지지 않았더라면 나는 신과 마라와 범천과 함께하는 세상에서, 사문-바라문과 신과 사람을 포함한 무리를 위해 위없는 바른 깨달음을 깨달았다고 선언하지 않았을 것이다. 그러나 비구들이여, 내가 이와 같이 높은 신들에 대해 여덟 가지 연속적인 지견(知見)이 아주 청정해졌기 때문에, 비구들이여, 나는 ‘신과 마라와 범천과 함께하는 세상에서, 사문-바라문과 신과 사람을 포함한 무리를 위해 위없는 바른 깨달음을 깨달았다.’고 선언하였다. 그리고 나에게 지(知)와 견(見)이 일어났다. ㅡ '나의 심해탈(心解脫)은 흔들리지 않는다. 이것이 태어남의 끝이다. 이제 다시 존재로 이끌리지 않는다.'라고.”

Comments